नयाँ प्रधानमन्त्रीको नियुक्ति प्रक्रियालाई तीव्रता दिँदै फ्रान्सका राष्ट्रपति म्याक्रोँ
पेरिस, २०८१ भदौ १७ गते सोमबार । फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोँले व्यवस्थापिका-संसद्को निर्वाचनपछि झण्डै दुई महिनादेखि जारी गतिरोधपछि नयाँ प्रधानमन्त्री खोज्ने प्रयासलाई तीव्रता दिनुभएको छ ।
गत जुलाई ७ मा भएको चुनावपछि फ्रान्समा स्थायी सरकार छैन । फ्रान्समा म्याक्रोँका मध्यमार्गी र अति दक्षिणपन्थी समूहसहितको त्रिशङ्कु संसद्मा वाम गठबन्धनले सबैभन्दा ठूलो सङ्ख्यामा आफ्ना उम्मेदवारलाई जिताउन सफल भएको छ ।
वामपन्थी नेता तथा पूर्वप्रधानमन्त्री बर्नार्ड काझेनेभ र दक्षिणपन्थी पूर्वमन्त्री जेभियर बट्रान्डले म्याक्रोँसँग छुट्टाछुट्टै भेटवार्ता गरिसकेका छन् ।
फ्रान्सेली राष्ट्रपतिले राष्ट्रिय महत्वका क्षणहरूमा पूर्ववर्तीहरूसँग परामर्श गर्ने परम्परा छ, र म्याक्रोँले सोमबार एलिसीमा दुई जीवित पूर्व राष्ट्रपतिहरू निकोलस सारकोजी र समाजवादी फ्रान्कोइस ओलान्दसँग पनि भेट गर्नुभएको छ ।
म्याक्रोँले बामपन्थी प्रधानमन्त्रीको मनोनयन स्वीकार गर्न अस्वीकार गर्दै यस्तो व्यक्तित्वले संसदमा विश्वासको प्रस्तावबाट बच्ने कुनै सम्भावना नरहेको तर्क गर्नुभएको छ । यसले बामपन्थी गठबन्धन चिढिएको छ ।
आगामी करिब तीन वर्ष राष्ट्रपतिको जिम्मेवारी सम्हाल्न बाँकी रहेका म्याक्रोँले विपक्षीहरूको बढ्दो असन्तुष्टिका बीच ओलम्पिक र पारालिम्पिक खेलहरूको आयोजना गर्दै राजनीतिक सङ्कटलाई सामान्यिकरण गर्नुभएको छ ।
एएफपीका एक पत्रकारका अनुसार फ्रान्स बिदाबाट काममा फर्कंदै गर्दा गति बढ्ने सङ्केतका बीच म्याक्रोाले सोमबार बिहानै ओलान्दको सन् २०१२÷०१७ को राष्ट्रपति कार्यकालको अन्तिम महिनाहरूमा सरकारको नेतृत्व गरेका राजनीतिक गतिरोधका बीच पूर्व समाजवादी नेता काजेन्युभसँग छलफल गर्नुभएको थियो ।
विश्लेषकहरूले म्याक्रोँले नामकरण गर्ने सम्भावित व्यक्तिका रूपमा काजेन्युभलाई लिएका थिए तर उनको नियुक्ति पूर्ववत निष्कर्षबाट टाढा देखएको छ।
म्याक्रोँंनिकट स्रोतले नाम नबताउने शर्तमा एएफपीलाई भन्यो,“उहाँको नियुक्ति ‘एक वैकल्पिक सम्भावना हो तर यो अनिवार्य होइन’। यसबारे हामीले गम्भीररूपमा सोचविचार गर्नुपर्छ ।”
सन् २०१५ को पेरिस आक्रमणलगायत गृहमन्त्रीका रूपमा वर्षौं बिताएका ६१ वर्षीय काजेन्युभलाई राजनीतिक वृत्तबाट सम्मान प्राप्त भएको छ ।
तर कट्टर वामपन्थी फ्रान्स अनबोड (एलएफआई) ले उहाँलाई प्रधानमन्त्री बनाइएमा पदबाट आफूहरूको समर्थन नरहने बताउनुभएको छ ।
सांसदका प्रमुख म्याथिल्डे पानोटले भन्नुभयो, “म उहाँलाई मौका दिन्नँ । उहाँ पुरानो र परीक्षित व्यक्ति हुनुहुन्छ । प्रधानमन्त्रीमा नयाँ अनुहारको खोजी हुनुपर्छ ।”
तर सम्भावित अनिश्चितताको सङ्केतस्वरूप म्याक्रोँले दिउँसो उत्तरी हाउट्स-डी-फ्रान्स क्षेत्रका दक्षिणपन्थी प्रमुख तथा पूर्वमन्त्री जेभियर बट्रान्डसँग पनि वार्ता गर्नुभएको छ । ५९ वर्षीय बट्रान्ड प्रधानमन्त्रीका लागि दक्षिणपन्थीका लागि निकै स्वादिलो पात्र हुनुहनेछ ।
सार्कोजी दक्षिणपन्थी प्रभावशाली व्यक्तित्वका रुपमा रहेका तर उहाँले अस्वीकार गरेको अभियोगका कारण पद छोडेपछि भ्रष्टाचार मुद्दामा दोषी ठहरिएका केही व्यक्तिका बावजुद र म्याक्रोँको सर्कलभित्र पनि उहाँले आफ्नो प्राथमिकता स्पष्ट पारिसक्नुभएको छ ।
“फ्रान्सेली राजनीतिको शक्तिाको केन्द्र दायाँतिर छ,” उहाँले शनिबार फिगारो दैनिकसँगको कुराकानीमा तर्क गर्नुभयो ।
काजेन्युभको मनोनयनको विरोध गर्दै उहाँले बट्रान्ड ’राम्रो विकल्प’ हुने बताउनुभएको राष्ट्रपति निकट श्रोतले जनाएको छ ।
सन् २०१७ मा फ्रान्सको शासन प्रणालीमा आमूल परिवर्तन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्दै सत्तामा आएका राष्ट्रपतिका लागि अघिल्लो प्रशासनका प्रधानमन्त्रीको नाम लिनुलाई फ्रान्सेलीहरूले सकारात्मक रुपमा नलिने उहाँको धारणा छ ।
“इमानुएल म्याक्रोँका लागि बर्नार्ड काजेन्युभलाई प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त गर्नुले ‘नयाँ संसार’ असफल भएको तथ्यलाई स्वीकार गर्नेछ,” ले मोन्ड दैनिकले आफ्नो सम्पादकीयमा लेखेको छ।
यसैबीच, नाम नबताउने शर्तमा एलिसी स्रोतले तेस्रो उम्मेदवार आउन सक्ने सम्भावनालाई इन्कार गरेको छैन।
आर्थिक, सामाजिक र वातावरणीय परिषद् (सीईएसई) सल्लाहकार निकायका प्रमुख थियरी ब्यूडेट र अधिकांश फ्रान्सेलीहरूलाई पूर्ण रूपमा अज्ञात व्यक्तित्वमा खोजी केन्द्रित थियो।
“काजेन्युभ र बर्ट्रान्ड परिकल्पनाले स्थिरताको मापदण्ड पूरा गर्छ कि गर्दैन भन्ने सामान्य विचार हो”, स्रोतले भन्यो, ’म्याक्राँंको दिमागमा अन्य नामहरू पनि हुन सक्छन्।
अत्यधिक ध्रुवीकृत राष्ट्रिय सभामा ठूलो चुनौतीको समयमा कानूनमा सहमत हुन खोज्ने सबैभन्दा नाजुक कार्यहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।
नयाँ सरकारले सन् २०२५ का लागि बजेट कानूनको मस्यौदा पेश गर्न अक्टोबर १ को समयसीमा तोकिएको छ, जुन जुलाईदेखि लागू भएको ग्याब्रियल अट्टलको नेतृत्वमा कामचलाउ प्रशासनले निरीक्षण गर्न सक्दैन ।
वार्षिक उत्पादनको ११० प्रतिशतसम्म ऋण थुप्रिएको फ्रान्सले यस वर्ष ‘स्ट्यान्डर्ड एन्ड पुअर्स’बाट क्रेडिट रेटिङ कटौतीको सामना गरेको छ र युरोपेली आयोगले यसलाई अत्यधिक घाटाको लागि जिम्मेवार मानेको छ।
